Precedent

Vroeger dacht ik, als er gesproken werd over ‘een precedent scheppen’ dat het dan over onderwerpen ging waar hele principiële mensen vast bleven houden aan hun standpunt en een instantie dan bij hoge uitzondering afweek van de regels.

Sinds wij Lotte hebben, hebben wij ook al regelmatig moeten vragen aan instanties om af te wijken van de regels. Waarna de instantie zich volledig gaat indekken om te voorkomen dat onze uitzondering ‘een precedent’ gaat scheppen.

Ondanks onze bijzondere gezinssituatie zijn we echt geen hele principiële mensen. Het enige wat wij willen is dat onze ernstig meervoudige dochter aan zoveel mogelijk gewone dingen kan deelnemen (participeren heet dat tegenwoordig) en wij als gezin samen dingen kunnen ondernemen (om in de terminologie te blijven; ten behoeve van ons gezinsleven en het onderhouden van ons sociale netwerk).

De meest hilarische angst bij een instantie om ‘een precedent’ te scheppen betrof onze aanvraag voor een aangepaste bakfiets van enkele jaren geleden. Zoals altijd hadden wij van te voren uitgebreid het internet afgezocht, op social media ervaringen van andere ouders gevraagd en goed bekeken wat er verkrijgbaar was. Prijzen, voor zover mogelijk, vergeleken en toen de aanvraag ingediend bij de WMO. Wij vroegen dus een aangepaste bakfiets aan. Geen standaard bakfiets, maar eentje waarin Lotte in haar rolstoel vervoerd kon worden. Een prijzig hulpmiddel, maar het alternatief ‘de rolstoelfiets’ van de firma Raam, was nog vele malen duurder.

De WMO van onze gemeente huurde een adviesbureau in om onze aanvraag te beoordelen en er kwam een mevrouw bij ons thuis. De noodzaak om Lotte te kunnen vervoeren in haar rolstoel stond niet ter discussie. Wel het hulpmiddel wat wij aanvroegen; een bakfiets was toch echt geen hulpmiddel, dat is gewoon een algemene voorziening en die horen niet via de WMO vergoed te worden want dan schep je een precedent. De rolstoelfiets daarentegen zou wel vergoed worden door de gemeente.

Omdat wij natuurlijk geen precedent wilden scheppen (het ging ons er tenslotte om Lotte op een fiets te kunnen vervoeren) werd de aanvraag aangepast. Niet de goedkopere bakfiets, maar de dure rolstoelfiets werd aangevraagd en toegekend.

Na weken wachten werden wij gebeld om een afspraak te maken om de rolstoelfiets af te leveren. ‘Heeft u een droge stalling waar de rolstoelfiets in gestald kan worden?’ ‘Eh, nee.’ Onze garage was tenslotte jaren geleden al opgeofferd om omgetoverd te worden tot slaapkamer en de natte cel nam erg veel ruimte van de naast ons huis gelegen tuin in. Er was dus maar weinig ruimte voor een piepklein schuurtje overgebleven. Daar ging de joekel van een rolstoelfiets niet in passen.

Het bleek dat de rolstoelfiets op een droge plek, die boven de 5⁰C was, opgeladen en gestald moest worden. Crisisoverleg met de WMO en Bouw&Woning toezicht volgde; er moest een schuur komen waar de rolstoelfiets in gestald kon worden. Enige manier waarop een schuur met voldoende ruimte gerealiseerd kon worden bij ons huis, was aanbouwen voorbij de gevellijn in onze voortuin.

Tja, dan schep je dus een precedent.

Gelukkig konden er in de bouwvergunning allerlei aanvullende voorwaarden opgenomen worden waardoor het scheppen van een precedent werd voorkomen. De schuur moesten wij zelf realiseren, maar omdat we al jaren leden onder te weinig schuurruimte, namen wij deze mogelijkheid met beide handen aan.

De laatste confrontatie waarbij gesproken werd over het scheppen van een precedent, was mijn gesprek over de financiering van de 1 op 1 ondersteuning die Lotte op school nodig heeft.

Al twee jaar ben ik bezig een deel van de 1 op 1 ondersteuning die Lotte op school nodig heeft om te kunnen functioneren, niet alleen uit zorggeld (pgb) maar ook deels uit onderwijsgeld, gefinancierd te krijgen. Sinds de transitie en de gelijktijdige invoering van Passend Onderwijs is er onduidelijkheid over wie financieel verantwoordelijk is voor welk deel. En zolang daar geen duidelijkheid vanuit de overheid over gegeven wordt, verschuilen betrokken instanties zich achter zelf opgetrokken muurtjes.

Maar de volhouder wint en na twee jaar had ik alle regionale betrokken partijen aan één tafel.

Het werd een walgelijk gesprek waarbij één partij de negatieve boventoon voerde en niet in wilde gaan op (in mijn ogen) cruciale vragen, terwijl de vraag waar zij zelf mee worstelde (‘is dit nog wel onderwijs ?’) niet uitgesproken werd maar wel boven de tafel hing.

Omdat de casus door vele partijen (al die jaren) gevolgd is, lag er veel druk op de gesprekpartners en zijn we tot een overeenstemming gekomen. Direct werden mij en de school, op het hart gedrukt deze afspraak voor Lotte niet als een precedent te zien. Daarom moeten we er vooral publiekelijk over zwijgen….

Ik vraag mij af waar die angst voor precedent werking bij instanties toch vandaan komt. Het enige wat er gebeurt is dat wij vanuit een zeer specifieke situatie vragen om af te wijken van de standaard regels omdat die niet voldoen in ons geval. Wij vragen puur om een oplossing voor ons zeer gespecificeerde probleem.

Kunnen we het voortaan gewoon hebben over ‘maatwerk’ en die angst voor ‘precedent werking’ snel wegstoppen. Dat maakt de aanvraagprocedures volgens mij een stuk vriendelijker, sneller en goedkoper.